Medicis II

1961, olie op doek, 146 x 97 cm
Privé Collectie, Brugge
Inventarisnr. 889

Hoe vaak hebben de recencenten van de kunst van Bertrand het niet gehad over zijn affiniteit met de architectuur, bij het zien van zijn werken die zijn opgebouwd uit berekende evenwichten onderworpen aan de meetlat en het compas? Dit was alleszins het gevoel dat ze hadden toen ze in de jaren na de oorlog Bertrand's werken ontdekten die geïnspireerd waren op de architectuur en toen ze de uitzonderlijke opbouwende nauwkeurigheid van zijn vormen en vlakken zagen, zelf als het ging over een maritiem landschap of over een figuur.

Zijn reis van twee maanden in de herfst van 1953 naar Italië was heel belangrijk voor Bertrand. Het was ook de eerste belangrijke reis in zijn leven. Hij bestempelde ze zelf als "schools" en bezocht vooral Milaan, Firenze, Bologna, Sienna en Rome. Bij de kerk van San Lorenzo in Firenze ontdekte hij de rouwkapel van de Medicis, een architecturaal erfgoed en het bewijs van het genie van Michelangelo. In tegenstelling tot anderen bleek de schilder niet zozeer aangetrokken tot de bekende beeldhouwwerken van Julien en Lauren de Medicis die het mausoleum versieren, want op geen enkele van zijn tekeningen zien we deze beelden, noch van de naakte allegoriën er rond. Maar de marmeren ruimtes echter waren een echt keerpunt voor Bertrand. De meer dan vijftig studietekeningen, een tiental aquarellen en zesentwintig doeken waaronder de meest belangrijke en grootste die de schilder maakte in de periode tussen 1955 en 1978, allemaal werken die hun vormelijke oorsprong vinden in de structuren van de kapel, tonen aan in welke mate dit voor de kunstenaar een belangrijke openbaring en de belangrijkste inspiratiebron van zijn Italiëreis was. Het zijn hier de in het echt bestaande architecturale ruimtes en niet een of andere geometrisch geïnspireerde ingeving die Bertrand aanzette tot de abstracte opbouw van zijn werken.